Συντάκτης: epatra epatra

Ο ΕΟΔΥ την έκανε τη δουλειά του, έγκαιρα και με βάση το επίσημο πρωτόκολλο. Ομως, οι υπεύθυνοι του Οίκου Ευγηρίας «Αγάπης Μέλαθρον, ο Αγιος Χαράλαμπος», στο Αίγιο, είχαν ήδη κάνει την επιλογή τους: αρκετοί από τους τρόφιμους και τους εργαζόμενους δεν ήθελαν να εμβολιαστούν και δεν εμβολιάστηκαν ποτέ!

Και κάπως έτσι συνέβη ό,τι συνέβη και τρόφιμοι του Ιδρύματος χαροπαλεύουν εδώ και μέρες στο ΠΠΝΠ…Για την ιστορία, έχει εμβολιαστεί μόνο το 1/3 του αριθμού τροφίμων και εργαζομένων. Οι υπόλοιποι δεν ήθελαν. 

Πιο αναλυτικά έξι υπερήλικες, γέροντες και γερόντισσες, καθώς και μία εργαζόμενη του Ιδρύματος, νοσηλεύονται εδώ και 5 μέρες στην κλινική κόβιντ του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών, σε κρίσιμη κατάσταση, νοσούντες από κορονοϊό. Ολοι τρόφιμοι του «Αγίου Χαράλαμπου»… Και ανεμβολίαστοι.

Στο τηλεφώνημα χθες το μεσημέρι στη γραμματεία του Γηροκομείου, ζήτησα να μιλήσω με τον υπεύθυνο του Ιδρύματος. Η απάντηση της τηλεφωνήτριας-γραμματέως ήταν κοφτή: «Να μιλήσετε με τον ΕΟΔΥ, κύριε, για ό,τι θέλετε… Είναι εντολή διεύθυνσης». Ηταν φανερό. Οι υπεύθυνοι του Ιδρύματος δεν ήθελαν να πουν το παραμικρό.

Η κατάσταση των τρόφιμων του Γηροκομείου «Αγίου Χαράλαμπου» που νοσηλεύονται στο ΠΠΝΠ παραμένει κρίσιμη και βρίσκονται υπό διαρκή παρακολούθηση. Μία υπερήλικη γυναίκα, ηλικίας 90 ετών, δεν άντεξε και πέθανε πριν τρεις μέρες.

Σημειωτέον, σε περιπτώσεις άρνησης, όπως αυτή του «Αγάπης Μέλαθρον, ο Αγιος Χαράλαμπος», δεν υπάρχει ακόμα μηχανισμός που θα ενεργοποιηθεί και θα πιέσει για υποχρεωτικό εμβολιασμό! Ομως έλεγε στην «Π» κορυφαίο στέλεχος της 6ης ΥΠΕ, δεν μπορεί να παρέμβει σε τέτοιες περιπτώσεις ούτε η 6η ΥΠΕ, ούτε το Υπουργείο, ούτε κανείς άλλος για να υποχρεώσει τρόφιμους και προσωπικό να εμβολιαστούν…

Παρεμπιπτόντως, γιατί όλα έχουν σημασία τους: Το Αγάπης Μέλαθρον «O Άγιος Χαράλαμπος» ήταν ένα όραμα του πρώην Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβροσίου. Δικό του δημιούργημα ήταν. Και ίσως έτσι εξηγείται, εν μέρει, και η αντιεμβολιαστική νοοτροπία στο ίδρυμα.

Eχοντας φτάσει στην κορύφωση της καλοκαιρινής τουριστικής σεζόν, το συμπέρασμα που μπορεί να εξάγει κανείς μέσα από τις κρατήσεις, είναι ότι και αυτό το καλοκαίρι οι Έλληνες επισκέπτες αποτέλεσαν την κύρια δυναμική του τουρισμού στην Δυτική Ελλάδα.

Τις μέρες του Δεκαπενταύγουστου η πληρότητα στα περισσότερα από τα παραθεριστικά μέρη της περιφέρειας, άγγιξε το 90% με 95%, με το μεγαλύτερο ποσοστό από τις κρατήσεις αυτές να προέρχονται από την ελληνική αγορά.h

Ειδικότερα, στα ξενοδοχεία της Αιγιάλειας, αλλά και στα καταλύματα της Ναυπακτίας το 70% με 75% των κρατήσεων ήταν από Έλληνες επισκέπτες, κυρίως από την Αθήνα και από την Βόρεια Ελλάδα που κατέβηκαν προς την Πελοπόννησο για ολιγοήμερες διακοπές.

Όμως και στα ξενοδοχεία της Δυτικής Αχαΐας που παραδοσιακά στηρίζονται κυρίως στον εξωτερικό τουρισμό λόγω της κοντινής απόστασης με το αεροδρόμιο του Αράξου, η παρουσία των Ελλήνων επισκεπτών ήταν και φέτος έντονη, σε ποσοστό 60% με 40%.

Ωστόσο, αρκετούς Έλληνες είχαν και τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα της παράκτιας γραμμής της πιο τουριστικής Ηλείας.  Μέρη όπως η Κουρούτα, το Κάστρο, οι Θίνες, η Σκαφιδιά, η Αγία Άννα, βούλιαξαν τον Δεκαπενταύγουστο από τους Έλληνες επισκέπτες που κατέβηκαν στα περιοχή για να απολαύσουν τις όμορφες παραλίες του γειτονικού νομού.

Ανέβηκε ο εσωτερικός τουρισμός

Η πρόβλεψη που είχαν κάνει έμπειροι παράγοντες του τουριστικού κλάδου της περιοχής  για την εξέλιξη της τουριστικής κίνησης την φετινή καλοκαιρινή σεζόν, στο δεύτερο καλοκαίρι του κορωνοϊού, αποδεικνύεται σωστή.

Οι Έλληνες, παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν δεν θα μπορούσαν να μην κάνουν έστω και για λίγες ημέρες ένα ταξίδι αναψυχής σ’ έναν κοντινό προορισμό, έτσι για να ξεφύγουν από την καθημερινότητα και την κατάσταση που ζουν εδώ και 1,5 χρόνο με την εμφάνιση της πανδημίας.

Κυρίως για λόγους ψυχολογικούς, έχοντας περάσει ακόμα έναν χειμώνα καραντίνας και έχοντας μπροστά τους άλλο έναν, εξίσου αβέβαιο, παρά την εμφάνιση του εμβολίου, πήγαν τις διακοπές τους επιλέγοντας σε αρκετές περιπτώσεις την Δυτική Ελλάδα και την Πελοπόννησο, μέρη που φαίνεται ότι έχουν καθιερώσει στη συνείδηση τους ως ιδανικά.

Ψηλά σε κρατήσεις από Έλληνες και η Airbnb

Το γεγονός αυτό άλλωστε επιβεβαιώνουν, πέρα από τις κρατήσεις στα ξενοδοχεία, η πληρότητα που είχαν για τις μέρες του Δεκαπενταύγουστου τα καταλύματα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, με το ποσοστό να φτάνει το 95% και τις περισσότερες από αυτές να είναι από Έλληνες επισκέπτες.

Μάλιστα, μαζί με την Μεσσηνία και την Ηλεία που πρωταγωνιστούν στις αντίστοιχες ηλεκτρονικές πλατφόρμες, φέτος σημαντικό ρόλο είχε και η Αχαΐα (κυρίως η Αιγιάλεια), με τον νομό να κάνει και αυτός μια δυναμική εμφάνιση στον χώρο της τουριστικής βραχυχρόνιας μίσθωσης.

H άνοδος των ξένων τουριστών, χωρίς τους Ρώσους

Υπάρχει όμως μία σημαντική διαφορά από πέρυσι. Ο εξωτερικός τουρισμός που ουσιαστικά για την περιοχή μας σημαίνει η επιβατική κίνηση στο αεροδρομίου του Αράξου, δεν είναι αμελητέος ή μηδενικός την φετινή καλοκαιρινή σεζόν.

Το αντίθετο, από τα τέλη Ιουλίου και μετά η προσέλευση των ξένων επισκεπτών έχει μία συνεχώς αυξητική τάση, με τους ξενοδόχους και τους επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου να ελπίζουν η τάση αυτή να συνεχιστεί και τον επόμενο μήνα.

Το μεγάλο βέβαια πλήγμα για τον εξωτερικό τουρισμό της περιοχής ήταν και απουσία των Ρώσων για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Παρά τα όσα λέγονταν για την άφιξη τους στην περιοχή από το τρίτο δεκαήμερο του Ιουλίου και μετά, οι πτήσεις που ήρθαν από την Ρωσία στον Άραξο ήταν μόλις δυο.

Στη συνέχεια ακυρώθηκαν όλες αφού είχαν προγραμματιστεί την τελευταία στιγμή και το ενδιαφέρον ήταν μικρό, με τα περιοριστικά μέτρα και τους αυστηρούς ελέγχους κατά της πανδημίας να παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτό.

Τα περιοριστικά μέτρα φρέναραν την ανάκαμψη

Από την άλλη αυξημένη είναι φέτος η προσέλευση των Πολωνών, των Ουκρανών, των Λιθουανών, των Λετονών, των Τσέχων και των Αυστριακών που μαζί με τους πάντα πιστούς Γερμανούς αποτελούν μέχρι ώρας το πάνθεον των πελατών του αεροδρομίου του Αράξου.

Ωστόσο, τα περιοριστικά μέτρα που υπάρχουν σε κάθε χώρα, επιβάλλοντας σε πολλές περιπτώσεις καραντίνα κατά την επιστροφή τους στους επισκέπτες που έρχονται στην Ελλάδα, είναι σίγουρα ένας ανασταλτικός παράγοντας που φρενάρει σε μεγάλο βαθμό την ανάκαμψη του εξωτερικού τουρισμού.

Επιτυχία να πιάσουμε το 50% του 2019

Άλλωστε, σύμφωνα με παράγοντες του ξενοδοχειακού κλάδου, αναφερόμενοι στους ξένους τουρίστες και τον εξωτερικό τουρισμό «θα είναι σημαντική επιτυχία για την τουριστική βιομηχανία της χώρας, με βάση τις καταστάσεις που υπάρχουν, το να φτάσουμε φέτος το 50% του 2019».

Εξάλλου, η τελική διαμόρφωση της φετινής τουριστικής καλοκαιρινής σεζόν, δεν έχει ακόμα κριθεί. Το κλειδί για αυτή είναι το αν επιτευχθεί η επέκταση της προς τα τέλη Σεπτεμβρίου και αν είναι δυνατόν αρχές Οκτωβρίου, αποφεύγοντας αυτό που έγινε την περασμένη χρονιά, όπου με το τέλος του Αυγούστου είχαν ήδη κλείσει τα περισσότερα ξενοδοχεία της περιοχής. «Ζητούμενο για μας δεν είναι τόσο το τι έγινε τις μέρες του Δεκαπενταύγουστου, αλλά το τι θα γίνει από τις 20 με 25 Αυγούστου και μετά» μας έλεγε ο πρόεδρος των ξενοδόχων Αχαΐας, Δημήτρης Διαμαντόπουλος. Και έτσι είναι.

Ειδυλλιακή Ελλάδα, δίχως νερό. Το φάσμα της λειψυδρίας γίνεται χρόνο με τον χρόνο και πιο απειλητικό στις πιο άνυδρες περιοχές της χώρας _ με επίκεντρο τα τουριστικά νησιά στα οποία ο πληθυσμός πολλαπλασιάζεται τους θερινούς μήνες. Οι ώρες που οι βρύσες  μένουν στεγνές αυξάνονται.  Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, ελέω κλιματικής κρίσης, με περιορισμένες τις ποτιστικές ωφέλιμες βροχές και άφθονες τις ραγδαίες καταστροφικές βροχοπτώσεις, το πρόβλημα έχει ενταθεί.

Τα έργα υποδομής δεν επαρκούν και τα προβλήματα παραμένουν και επιδεινώνονται.  Γι΄ αυτό στο Ταμείο Ανάκαμψης (RRF) έχουν προβλεφθεί κονδύλια για συνολικές επενδύσεις 770 εκατ. ευρώ που αφορούν υποδομές παροχής πόσιμου νερού και αποταμίευσης υδάτων, έργα ύδρευσης και αφαλατώσεις, με στόχο τη βιώσιμη χρήση των πόρων, την αντοχή στο κλίμα και την προστασία του περιβάλλοντος. Ειδικότερα,  σύμφωνα με τα λεπτομερή παραρτήματα που συνοδεύουν το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και παρουσιάζει σήμερα ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος», οι επενδύσεις χωρίζονται σε δύο μεγάλα «πακέτα».

Το πρώτο «πακέτο» των 325 εκατ. ευρώ

Το πρώτο, συνολικού προϋπολογισμού 325 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 200 εκατομμύρια ευρώ (248 εκατομμύρια ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) θα δοθούν από το RRF ως επιχορήγηση, περιλαμβάνει τέσσερα επιμέρους έργα, τα οποία θα ξεκινήσουν το 2022 και αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το 2025. Οι κύριες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν αφορούν αφενός την έλλειψη επάρκειας υδάτων, προβλήματα ποιότητας  του πόσιμου νερού και  κινδύνους για τη Δημόσια Υγεία καθώς τα παλαιά δίκτυα ύδρευσης είναι κατασκευασμένα από σωλήνες αμιάντου-τσιμέντου.  Αφετέρου, η παλαιότητα των υποδομών και η έλλειψη «έξυπνων» συστημάτων ανίχνευσης διαρροών  οδηγούν σε μη εξορθολογισμένο κόστος που επηρεάζει και την τιμολόγηση.

Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, σε νησιά ή και σε παράκτιες περιοχές, τα ύδατα των γεωτρήσεων να μην επαρκούν για να καλύψουν τη ζήτηση και έτσι να μεταφέρεται νερό από πλεονασματικές περιοχές _ μια ιδιαιτέρως κοστοβόρα πρακτική η οποία οδηγεί και σε αυξημένες εκπομπές ρύπων που σχετίζονται με τη μεταφορά.  Επιπλέον, σε ορισμένες περιοχές το νερό γεώτρησης αντλείται από γεωλογικούς σχηματισμούς εμπλουτισμένους με επικίνδυνες ουσίες και βαρέα μέταλλα επικίνδυνα για τη Δημόσια Υγεία.  Στόχος  των έργων είναι το δίκτυο που θα κατασκευαστεί να έχει μέσο Δείκτη Διαρροής μικρότερο ή ίσο με 1,5 και στις υποδομές που θα ανακαινιστούν οι διαρροές να μειωθούν πάνω από 20%. Μάλιστα, ο σχετικός στόχος θα συμπεριληφθεί ως κριτήριο επιλεξιμότητας στις σχετικές διαδικασίες υποβολής προσφορών.

Επτά υποδομές ύδρευσης: Με 30 εκατ. ευρώ θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες παρεμβάσεις: αντικατάσταση παλαιών αγωγών και δικτύων, εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση σταθμών άντλησης, εξωτερικά υδραγωγεία και/ή αναβάθμιση – εκσυγχρονισμός διυλιστηρίων κυρίως σε μεγάλα κέντρα κατοικιών και πόλεις, αλλά και σε άλλες κρίσιμες περιοχές (Κιλκίς, Κομοτηνή, Ζίτσα, Σέρρες, Ρέθυμνο, Ωραιόκαστρο κ.λπ.. Επίσης, θα γίνει αναβάθμιση των υφιστάμενων δικτύων πόσιμου νερού, θα κατασκευαστούν εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού και σταθμοί άντληση κλπ.

Τρεις Αφαλατώσεις: Κονδύλι έχει προβλεφθεί για εγκαταστάσεις αφαλάτωσης σε  Πάρο, Μύκονο και Κάλυμνο,  λόγω  των μεγάλων αναγκών ύδρευσης των νησιών κατά τη θερινή περίοδο. Οι μονάδες θα υλοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα) και θα ακολουθηθούν ανταγωνιστικές  διαδικασίες. Σε κάθε περίπτωση, η  υλοποίηση των έργων προϋποθέτει μια σειρά από αδειοδοτήσεις, αλλά και διευθετήσεις σε ζητήματα που αφορούν χρήσεις γης καθώς για τις μονάδες αφαλάτωσης θα απαιτηθούν και παραχωρήσεις παραλιακής ζώνης, ακτογραμμής και βυθού.

Εντοπισμός διαρροών: Με τηλεμετρία θα εντοπίζονται διαρροές στο δίκτυο και στις υποδομές. Η δράση αφορά όλη τη χώρα και μεταξύ άλλων τα έργα περιλαμβάνουν  εγκατάσταση συστημάτων αυτόματης διαχείρισης και ελέγχου στα δίκτυα ύδρευσης   και  αποχέτευσης, αλλά και εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων αυτόματης ανίχνευσης διαρροών και προληπτικής συντήρησης.

Δράσεις εξοικονόμησης: Έχουν σχεδιαστεί έργα που θα επηρεάσουν τουλάχιστον 45 000 νοικοκυριά και 10 000 επιχειρήσεις. Προβλέπονται παρεμβάσεις με ειδικά κίνητρα και μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων για δράσεις εξοικονόμησης νερού πέρα από τις ενέργειες ελέγχου των διαρροών των δικτύων ύδρευσης.  Ο φορέας υλοποίησης θα είναι η Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του  Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα θα διαχειρίζεται τις αιτήσεις των προγραμμάτων και τον δανεισμό από ελληνικά, ευρωπαϊκά ή   διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα  που θα συγχρηματοδοτούν.  Οι παρεμβάσεις θα υλοποιούνται ως δημόσια έργα, με εξαίρεση τα έργα αφαλάτωσης που θα υλοποιηθούν με ΣΔΙΤ  με συμμετοχή 30% του RRF καθώς και  τα έργα εξοικονόμησης νερού που θα υλοποιηθούν με ποσοστό επιδότησης.

Το 2^ο πακέτο 445 εκατ. ευρώ

Για την ύδρευση περιοχών της Δυτικής Ελλάδας, της Λέσβου και της Κέρκυρας ο προϋπολογισμός της επένδυσης που έχει περιληφθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης είναι 445 εκατομμύρια ευρώ (με ΦΠΑ). Τα έργα αναμένεται να ξεκινήσουν έως το τέλος του έτους ώστε να ολοκληρωθούν έως τα τέλη του  2025.

Ειδικότερα, προβλέπονται έργα ύδρευσης για την Πρέβεζα, την Άρτα και τη Λευκάδα, προϋπολογισμού 115 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) που θα τροφοδοτήσουν περιοχές των δήμων Αρταίων, Νικολάου Σκουφά, Ζηρού, Πρέβεζας και  Άκτιου – Βόνιτσας. Το έργο θα αντιμετωπίσει την ετήσια αδυναμία κάλυψης των αναγκών ύδρευσης – ιδιαίτερα έντονων κατά τη θερινή περίοδο – σοβαρά προβλήματα διαρροών στο δίκτυο και τις μεγάλες  διαφορές στην κατανομή του διαθέσιμου νερού στην ευρύτερη περιοχή των οικισμών.

Στο νησί της Λέσβου, η κατασκευή του φράγματος Τσικνιά εκτιμάται ότι  θα καλύψει τις αυξημένες ανάγκες ύδρευσης (λόγω και του μεταναστευτικού «κύματος» που δέχεται το νησί)  μιας μεγάλης περιοχής του νησιού (συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Μυτιλήνης), καθώς και τις αρδευτικές ανάγκες της πεδιάδας Καλλονής και της Αγίας Παρασκευής.   Τα έργα στη Λέσβο, προϋπολογισμού 115 εκατ. ευρώ, θα συμβάλουν και στην κάλυψη των μελλοντικών αναγκών ύδρευσης των οικισμών της Μυτιλήνης, της Καλλονής, του Εβεργέτουλα, της Γέρας, της Λουτρόπολης, της Αγίας Παρασκευής, του Μανταμάδου, του Πολυχνίτου, της Πέτρας, της Μήθυμνας, της Βρίσας.  Τα έργα διύλισης για το νερό του φράγματος Τσικνιά θα χρηματοδοτηθούν από το RRF.

Στην Κέρκυρα, σκοπός της επένδυσης των 160 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) είναι η αντιμετώπιση των έντονων προβλημάτων ύδρευσης του νησιού, τόσο ως προς την ποσότητα όσο και ως προς την ποιότητα της παροχής νερού, καθώς και η αντιμετώπιση του προβλήματος της υφαλμύρωσης των υπόγειων υδάτων που προκαλείται κυρίως από την άντληση υδάτων από πηγάδια που πλέον έχουν φτάσει να «τραβούν» θαλασσινό νερό. Ήδη έχουν δαπανηθεί σημαντικοί πόροι για την ωρίμανσή των έργων στην Κέρκυρα και γι΄ αυτό η ολοκλήρωσή τους αποτελεί προτεραιότητα.

Επίσης, στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, προτείνεται η σύσταση μιας νέας αρχής που θα προωθεί τη βιώσιμη χρήση των πόρων, την αντοχή στις κλιματικές αλλαγές και την προστασία του περιβάλλοντος. Η μεταρρύθμιση αφορά στη  δημιουργία ενός ενιαίου φορέα, δηλαδή μιας Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων, η οποία θα είναι υπεύθυνη για την ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων.